LỊCH SỬ ĐÌNH THẦN LẠI SƠN
Một trong những di tích lịch sử đáng chú ý là Đình thần Lại Sơn - nơi thờ tự Thành hoàng bổn cảnh, phối thờ người anh hùng Nguyễn Trung Trực ở tiền điện. Đặc biệt, đình có sắc phong của vua Bảo Đại cho Thành hoàng.
Trong đền, trên tấm vách cũ bên hương án và trong ngổn ngang kiệu rước trống hội có treo một bức tranh được vẽ vào năm 1969.
Bức tranh mô phỏng trận thủy chiến và thể hiện rõ khí phách rực lửa của con người và đất biển Kiên Giang đã sinh sống ở đây hơn 40 năm qua, cho dù Hòn Sơn đã trải qua những cơn bão biển quét đi nhiều mạng người.
Trên bức tranh có câu thơ của danh sĩ Huỳnh Mẫn Đạt:
"Hỏa hồng Nhật Tảo oanh thiên địa.
Kiếm bạt Kiên Giang rợn quỷ thần".
Vì thế, từ trong tín ngưỡng, tâm linh của người dân nơi đây, những vị anh hùng dân tộc có công giữ biển, giữ đảo vẫn hiện hữu trong cuộc sống.
Và người dân nơi đây thờ cụ Nguyễn Trung Trực như một vị thần bảo trợ cho vùng đất này.
VỊ TRÍ ĐÌNH THỜ LẠI SƠN
Đảo Lại Sơn (xã Lại Sơn, huyện Kiên Hải) cách thành phố Rạch Giá (tỉnh Kiên Giang) 53km về hướng Tây Nam.
Tuy Đảo Lại Sơn không nổi tiếng như đảo Phú Quốc và quần đảo Nam Du, nhưng đảo Lại Sơn mang vẻ đẹp nguyên sơ, yên bình cũng bởi chưa được nhiều người biết đến.
Cùng với đó, phong tục tập quán truyền thống được người dân giữ gìn qua bao thế hệ đã tạo nên bản sắc văn hóa và sức hấp dẫn riêng cho hòn đảo vốn được ví như “viên ngọc của biển” này.
TÍN NGƯỠNG THẦN BẢO HỘ ĐÌNH THẦN LẠI SƠN
Trong văn hóa Việt, Thành Hoàng là vị phúc thần bảo hộ đời sống dân cư. Thành Hoàng mỗi nơi khác nhau, có nơi là nhân vật lịch sử, có nơi là biểu tượng trừu tượng.
Tiền nhân đã mang theo tín ngưỡng này đến khai khẩn hòn Sơn Rái và dựng nên ngôi đình Lại Sơn, thờ thần Thành Hoàng Bổn Cảnh.
Ðình mang kiến trúc truyền thống dân tộc, kết hợp với một số đường nét hiện đại.
Chánh điện được bài trí giản dị mà trang nghiêm.
Thần Thành Hoàng Bổn Cảnh của làng Lại Sơn được vua Bảo Ðại ban sắc phong với nội dung: “Sắc Rạch Giá tỉnh, Kiên Hảo tổng, Lại Sơn thôn phụng sự Bổn Cảnh Thành Hoàng tôn thần hộ quốc tý dân, nẫm trứ linh ứng.
Tứ kim phi thừa cảnh mạng miến niệm thần hưu, trứ phong vi Tĩnh Hậu Dực Bảo Trung Hưng trung đẳng thần.
Chuẩn kỳ phụng sự thứ cơ thần kỳ tương hựu bảo ngã lê dân.
Khâm tai! Bảo Ðại thập niên, thập nhị nguyệt, sơ bát nhựt”. Tạm dịch: “Sắc cho thôn Lại Sơn, tổng Kiên Hảo, tỉnh Rạch Giá thờ phượng vị thần Thành Hoàng Bổn Cảnh giữ nước giúp dân, linh ứng từ lâu. Nay vâng mệnh lớn, nhớ đến công lao thần ngày trước, phong là Tĩnh Hậu Dực Bảo Trung Hưng trung đẳng thần. Cho phép thờ phượng để thần che chở cho dân ta. Kính nghe! Ngày tám, tháng mười hai, năm Bảo Ðại thứ mười”.
Năm Bảo Ðại thứ mười là năm 1935, nhưng do sắc phong ngày 8 tháng 12 âm lịch, nên theo dương lịch là ngày 2 tháng 1 năm 1936, một ngôi đình nhỏ ven biển xa xôi lại có sắc phong của vua quả là điều đáng chú ý.
Ngay ở tỉnh lỵ Rạch Giá nhận sắc phong từ Huế gửi vào đã khó khăn và mất nhiều thời gian, ấy vậy mà tờ sắc ấy còn lênh đênh trên biển để tới đảo.
Người dân hòn Sơn Rái còn thờ anh hùng Nguyễn Trung Trực với vai trò như vị thần bảo hộ.
Cách đình khoảng 800 mét, thánh Liên Giao Hải Sơn (thuộc Hội thánh Cao Ðài Bạch Y Liên Ðoàn Chơn Lý) tọa lạc ở bãi Nhà, cũng có bàn thờ Nguyễn Trung Trực.
Ngoài ra, nhiều nhà dân trên xã đảo cũng có treo chân dung Nguyễn Trung Trực trong gian chánh của ngôi nhà, bên cạnh bàn thờ tổ tiên.
Người dân thường gọi ông một cách tôn kính là “ông Nguyễn”.
Trong tâm thức cư dân ÐBSCL nói chung và miền biển Kiên Giang nói riêng, vị anh hùng đã trở thành một vị thần bảo hộ cho cộng đồng.
Xuất phát từ quan niệm “sống làm tướng, chết làm thần” (sanh vi tướng, tử vi thần) trong dân gian, người dân cho rằng Nguyễn Trung Trực khi sống đã bảo vệ đất nước thì khi mất cũng vẫn tiếp tục gìn giữ cõi bờ.
Ông còn được xem là vị thần phò hộ cho ngư dân, che chở cho làng biển.
-------------------
Liên hệ ngay với Nhà nghỉ Vân Tiến để được tư vấn và đặt phòng ưng ý, chất lượng.
Địa chỉ: Ấp Bãi Nhà, Xã Lại Sơn, Huyện Kiên Hải, Tỉnh Kiên Giang.
Hotline: 0949 887 345 hoặc 0945 309 900
Website: http://homestayhonson.com/
Email: daosondulich@gmail.com
